İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Avrupa, ABD’nin sağladığı güvenlik şemsiyesine güvenerek hareket etti ancak Trump yönetimi BBC’nin yorumuna göre dengeleri değiştirdi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Ukrayna’nın geleceğini görüşmek üzere Avrupa liderlerini Paris’te acil toplantıya davet etti. BBC acil zirveyle ilgili “Avrupa liderleri telaş içinde. Pazartesi günü Paris’te alelacele düzenlenen güvenlik zirvesi bunun kanıtı.” yorumunu yaptı ve ekledi:
“Hala, ABD’nin Ukrayna’nın geleceğiyle ilgili Rusya ile yaptığı görüşmelere davet edilmemelerinin şokunu yaşıyorlar. ABD Başkanı Donald Trump, Pazar günü yaptığı açıklamada Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ‘çok yakında’ görüşebileceğini söyledi. Avrupa, bu Paris toplantısıyla Trump’ın iki temel talebi konusunda adım atmayı umuyor. Trump yönetiminin, Avrupa ile ilişkileri ya da Avrupa’nın savunmasını öncelikli olarak görmediği gerçeğiyle yüzleşmek zorundalar.”
ZİRVEYE HANGİ ÜLKELER KATILIYOR?
Gayri resmi zirveye Fransa, Birleşik Krallık, Almanya, Polonya, İtalya, İspanya ve Danimarka’dan liderler davet edildi. Le Monde’a göre davet edilen tüm liderlerin Macron’un ev sahipliğinde buluşması bekleniyor.
TRUMP’A TEMSİLCİ GÖNDEREBİLİRLER
Paris toplantısının ardından Avrupa’nın Washington’a bir temsilci göndermeyi planladığı konuşuluyor. Örneğin, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni Trump yönetimine yakın biri. BBC’ye göre İngiltere Başbakanı Keir Starmer’in de birkaç gün içinde Washington’a yapacağı planlı bir ziyaret var. Bu, Avrupa ile ABD arasında köprü kurması için bir fırsat olabilir. Paris zirvesi, ayrıca Brexit sonrası İngiltere ve Avrupa’nın ilişkilerini onarmak için bir fırsat sunuyor.
TRUMP’IN UKRAYNA İÇİN BARIŞ PLANI
Trump’ın önerdiği barış planına göre:
- Rusya, savaşta ilerlemeyi durduracak.
- Avrupa askerleri, yeni bir askeri tampon bölge oluşturacak ama bu bölgede ABD askerleri olmayacak.
- Ukrayna, NATO’ya katılamayacak ancak 2030’a kadar AB üyesi olabilecek.
- Ukrayna, Rusya’nın işgal ettiği toprakları kaybetmeyi kabul edecek.
- ABD, Ukrayna ordusunu desteklemeye devam edecek ancak barış sürecinde AB’nin öncülük etmesini isteyecek.
Ancak Zelenskiy’nin ekibi, bu planın Rus propagandası olabileceğini öne sürerek reddetti.
‘PUTİN KESİNLİKLE İZLİYOR’
Eski NATO ABD Büyükelçisi Julianne Smith, bu tür karmaşık diplomatik süreçlerin haftalar süren müzakereler gerektirdiğini ve bir form doldurarak çözülemeyeceğini belirtiyor. Eğer ABD Ukrayna’dan ve Avrupa’dan uzaklaşmayı planlıyorsa, Avrupa’nın savunmasını ciddi şekilde güçlendirmesi gerekecek. BBC’ye göre “Donald Trump izlemese bile, Vladimir Putin kesinlikle izliyor.”
FRANSIZ BAKAN’IN AÇIKLAMASI
France Inter’e konuşan Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noël Barrot, Trump’ın Putin ile görüşmesi ve Ukrayna-Rusya savaşını bitirme planıyla ilgili “Savaşmayı bırakma kararı yalnızca Ukraynalılara aittir ve biz, bu kararı almadıkları sürece onları desteklemeye devam edeceğiz” dedi. Ukraynalıların, kendilerine önerilen barışın kalıcı olacağından emin olmadan ve güvenlik garantileri almadan savaşı durdurmayacaklarını ifade etti.
“Bu güvenceyi kim sağlayacak? Bunu Avrupalılar yapacak! diyen Barrot, Avrupa’nın bir şekilde Ukrayna’daki savaşın sona erdirilmesine yönelik müzakerelere dahil olacağını vurguladı.
TRUMP TARZI İTHALAT YASAĞI PLANI
Öte yandan Financial Times’ın haberine göre Avrupa Birliği (AB), ABD Başkanı Donald Trump’ın çeşitli ülkelere mütekabiliyet esasına dayalı gümrük vergileri uygulamasına karşılık vererek çiftçilerini korumak amacıyla farklı standartlarda üretilen bazı gıda maddelerinin ABD’den ithalatını engellemeyi planlıyor.
Haberde “İlk hedefler arasında, AB çiftçilerinin kullanmasına izin verilmeyen pestisitlerle yetiştirilen soya fasulyesi gibi ABD mahsulleri yer alabilir” denildi. AB Komisyonu’nun Sağlıktan Sorumlu Üyesi Oliver Varhelyi geçen ay verdiği bir röportajda, “Parlamentodan, üye ülkelerden ve çiftçilerimizden çok net sinyaller alıyoruz: AB’de yasak olan her şey, ithal bir ürün bile olsa, AB’de yasaklanmalı” demişti.